kaside-i nuniyye şerhi
 

bismillahirrahmanirrahim
geri  
Geri 
Hızır Bey Çelebi

kaside-i nuniyye şerhi

 
Amel İmandan Cüz Değildir

Değildir hem amel imanda dahil
Mücerred ol olur tasdîk-u iz'ân

Amel imanın aslına dahil değildir. Bilakis iman, kalbî tasdik ve iz'andan başkası değildir.

Delîl-i cahd kılındı şedd-i zünnâr
Şeri'de nitekim ta'zîm-i evsân

Şer'i şerîf, adamın zünnar bağlamasını, puta saygı göstermesini, inkar ve küfrün delili kılmıştır.

Hem olmazlar şeriatde muğâyir
Hükümde bir durur islâm-u îmân

İman, İslamdan ayrı bir şey sayılmamaktadır. Ve şer'i şerifte, imana ayrı, İslama ayrı hüküm yoktur.

Sahihdir gerçi îmân-ı mukallid
Velî âsımdir eden terk-i im'ân

Her ne kadar delili terk etmekle âsi olunsa da, taklîdî imanla sevab kazanılır.

Kulun olmaz Hudâ'yı cehle özri
Zaman olduysa fikre dedi Nu'mân

Ergenlik çağına erişirse, İmam Ebû Hanîfe nezdinde, Hâlık'ını bilmeyen kimseye mazeret yoktur. Çünkü Yaratıcı'yı akılla bilmek ve inanmak imkanları verilmiştir.

İbadetde kul ermez bir makâma
Kim ânda ref'ide teklîf-i Deyyân

Deli ve çocuktan teklifin düşürülmesi gibi, kul için teklifi düşüren hiçbir mertebe yoktur.

Müctehid Hata Etse de Sevab Kazanır

Hata etmek olur hem müctehidler
Bozubdur hükm-i Dâvûdi Süleymân

Müctehid fetvâsında bazan hata eder; Süleyman aleyhisselam'ın fetvâsıyla birlikte Dâvud aleyhisselâm'ın hükümden dönüşü gibi.

İnşâallah demek gerekmez
Niyet etse de rûz-i hicrân

Kıyamet gününde kurtuluşu kasdetse dahi bir kişinin imanında şek etmesi lâyık olmaz = gerekmez.

Şeytana, Yezid'e Lanet Etmekte Sevab Yoktur

Değildir müstehak çünkim itâba
Edenler terk-i sebb-u la'ni şeytân

İblis, kafir ve cani olduğu halde, ona lanet etmeyi terk etmekte hiçbir kimseye azab yoktur.

Fesâdı çok mudur andan Yezîd'in
Sükût et demesinler sana la'ân

Bundan böyle Muaviye radıyallahu anhu'nun ağlu Yezid, şeytandan daha ziyade müfsid değildir; hakkında tel'inden sükût et, tel'inci ismiyle kınanmaya razı olma.

İmamı = Halifeyi Tayin Etmek Vacibdir

Olubdur nasbı vâcib bir imâmın
İrade olmağıçün def'i tuğyân

Dahî sem'iledir ânın vucûbi
Dedi aklendir ehli'tizâlen

Tuğyanı = can güvensizliğini = zulmü, ızrârı = mal güvensizliğini bertaraf etmek için, doğrusu zalimi susturup mazlumun hakkını korumak için imamı = halifeyi tayin etmek, şer'an biz müslümanların üzerine vacibdir.

İmam olan mukaddem iş bu dîne
Ebû Bekr idi sâhib-i sıdk-u îkân

Rasulden âna olmuşdu işâret
Hem icmâ' etdi cümle ehli îmân

Kâdi Ebû Bekr Bâkillâni ve Celâleddin Devvânî'nin ittifak ettikleri üzere, Ebû Bekr radıyallahu anhu'nun hilâfeti, Peygamber sallallâhu aleyhi ve sellem'in işaretiyledir.

Ebû Bekr etdi Fâruk'u halîfe
Sonunda meşveret ettiler erkân

Bundan sonra Ebû Bekr, Ömer Fâruk'un hilâfetini tasrih etti. Ebû Bekr'den sonra Hazreti Ömer tarafından hilâfet, Erkân'a = ashâb-ı şûrâ'ya havale edildi.

Bu erkânın beşi çün oldu teslim
kamu Osmân'a bîat etti a'yân

Ali'de etti ashab ictihâdı
Hatâ etti Muâviye ile Mervân

Ashâb-ı Şûrâ'dan beşi = Ali, Abdurrahman bin Avf, Talhâ, Zübeyr, Sa'd bin Ebî Vakkâs radıyallahu anhum, altıncısının = Hazreti Osman radıyallahu anhu'nun hilâfeti üzerine, büyük ashabın huzurunda bil'icmâ ittifak ettiler.
Hakkında ittifak edilen Osman'dır. Hazreti Osman'dan sonra kavmin büyükleri, Bîat-u Rıdvan gibi Hazreti Ali'ye bîat ettiler. Hazreti Ali'nin hilâfeti hakkında açık bir hüküm yoktu, bilakis sahâb-ı kirâmın en büyükleri ittifak ettiler. Bununla beraber Hazreti Muaviye, Mervân gibi ıctihadında hata etti.

Bütün Sahabeyi Hayrla Yad Etmek Gerekir

Anıb harla ashâbın kamûsun
Birine anların sen olma ta'ân

Rasûlullah sallallâhu aleyhi ve sellem'in ashabının hepsini hayrla, iyilikle yâd et, ta'n edicilerin ta'nını terk et.

Bu dîne eylediler bezl-i makdûr
Olub şer-i şerîfe hayr-ı a'vân

Ve hepsi din ve şeriat için ruhlarını harcadılar. Ve en hayrlı olarak dîne yardımcı oldular.

İlâhî şol Habîbin hürmeti çün
Kim ettin Sen Cemâlin ana ihsân

Bizi cennetde ol cem'in ayırma
Bula âmîn diyen son demde îmân

Ey Rabb'im! Ebedî olarak sevgilerini kalbimden silme. Duama âmîn diyen kimse, imânın selbinden emin olsun.

Dahî olsun meserretlerde daim
Beni bir hayr ile yâd eden ihvân

Cihanda nitekim rûy-i zemîni
Siyâb-ı hıdır ile zîn ede nisan

Nisan yağmuru yer yüzünü yeşillendirdiği müddetçe, beni hayrla yâd edenin yardımı devam etsin. Allah teâla bu büyük zevatın sözlerini iyi anlamamızı ve yollarında gitmekliğimizi bize ihsan eylesin... Ne güzeldir bilmeyenin öğrenmek istemesi ve ne güzeldir güzellerin güzeli İslam güneşi.....

Tercüme : İsmail Çetin


geri  
Geri 
mico_tasarım