TİMURTAŞ UÇAR (1944-2000)


Kürsünün hakkını veren adamdı Adaletsizlikle savaştı

Yarın ölümünün 1. yıl dönümü. O'nu rahmetle anıyoruz. Kürsülerin haşmetli ve celalli hocasıydı. Vaazlarını on binler dinlerdi. Ama hakkında peşi peşine davalar açıldığında arkasında bir tek kimseyi bulamamıştı. Doğuda devletçi hoca diye propaganda yapılırken, basın onu laikliğe aykırı davranmakla suçluyordu. Onlarca davanın hepsinden de beraat etmişti.
Allah vergisi bir hitabet ve bu istidadını cami kürsülerinde değerlendiren bir vaiz. Vaazlarına koşan on binlere, en girift meseleleri bile sular seller gibi anlatan zeki ve cesur din adamı. Uğradığı haksızlıklar karşısında ise camileri dolduran on binleri yanında bulamayan yapayalnız bir çile insanı. Geçen yıl 20 Ocak 2000'de Hakk'ın rahmetine kavuşan Timurtaş Uçar'dan bahsettiğimizi sevenleri hemen tahmin etmiş olmalı. 1980 öncesinin sisli dönemlerinde verdiği vaazlarla ve elden ele dolaşan kasetleriyle önemli bir boşluğu dolduran; ancak daha sonra pek ön plana çıkmayan 'Timurtaş Hoca' meşhur; ancak layıkıyla tanınmayan bir isim.

Başarılı bir öğrenciydi

1944 tarihinde Elazığ'ın Sivrice ilçesi Uslu köyünde doğdu. Babası Bekir Uçar, İstanbul'da Demiryolları'nda çalıştığından anne ve kardeşlerinden ayrılarak ilkokulu Haydarpaşa'da Yeldeğirmeni İlkokulu'nda tamamladı. Kuleli Askeri Lisesi'ni birincilikle kazanan Uçar, başarılı bir subay olabilirdi; ama kaderinde İstanbul İmam Hatip Lisesi'ne kaydolmak ve başarılı bir din adamı olmak vardı. İHL'ye kaydolmasında Fatih'te ikamet eden ilim adamlarının tavsiyeleri etkili oldu. İHL'de kıymetli hocalardan ders aldı. Bunlar arasında Ömer Nasuhi Bilmen, Ahmed Davudoğlu, Mahir İz, Peyami Safa, Ömer Kirazoğlu, Nihad Sami Baharlı, Nureddin Topçu gibi Türk maarif tarihinde iz bırakmış isimler var.

Uçar, kelamda mahir olduğu kadar kalemde de mahirdi. İHL'de hocası Mahir İz'e ithafen yazdığı "Kelamda da mahiriz / Kalemde de mahiriz" beyti ile hocasının sevgisini kazandı. Okulu ikincilik derecesi ile bitirdi. Okul arkadaşlarından o dönemde pek çok ilahiyatçı, iktisatçı ve siyaset adamı yetişti. Diyanet İşleri eski Başkanı Tayyar Altıkulaç ve yasaklı başkan R. Tayyip Erdoğan, Uçar'la aynı sıralarda dirsek çürüttü.

1967 yılında Bağlarbaşı'nda bulunan Yüksek İslam Enstitüsü'nden mezun oldu. Askerliğini yedeksubay olarak yaptı. 1970'te evlendi. İlk görev yeri olan Malatya'da 6 yıl kaldı. Heyecanlı, coşkulu hitap tarzıyla dikkat çekti ve kalıcı hizmetler verdi. Malatya halkınca çok sevildi, tanındı. Muş'a tayin oldu. Bir yıl kadar görevden sonra müftü muavini olarak İstanbul'a atandı. Yeni Cami ve Şehzadebaşı'nda 2 yıl kadar etkili vaaz ve irşadda bulundu. Bu arada birçok ilçede ve camide vaazlara devam etti.

Çok yargılandı; ama tek sabıkası olmadı

12 Eylül 1980 ihtilalinde tutuklandı ve ailesi aylarca nerede olduğunu bilemedi. Sıkıntılı hayat dönemi bundan sonra başladı. Sıkıyönetim mahkemeleri, ağır ceza mahkemeleri, devlet güvenlik mahkemelerinde 55 kez yargılandı. Malatya'da idamla yargılandı. Ev aramaları, gözaltılar, göz hapsi ve yurtdışı yasakları dolayısıyla 1992'ye kadar hac ve umreye gidemedi. 1999 başında 32 yıl emek verdiği Diyanet İşleri'nden emekli oldu

Avukat bulabildiği, bulamadığı günler oldu. Bazan bir günde iki duruşmaya çağrıldı. Vefat ettiği gün bir evrak için adliyeye giden oğluna "Sabıka kaydına rastlanmamıştır" yazılı belge verildi. Davaları hep beraatle sonuçlanmıştı. Avukat bulamayan babasının hukuk mücadelesini minik bir çocuk iken izlemeye başlayan oğlu Tarık, azmetti okuyup avukat oldu. Annesi Mevlüde Hanım bu olayı o zamanlar avukat bulmanın mümkün olmadığını belirterek, "Herhalde Tarık'ımızın da hukuka yönelmesinin sebebi bu." diye açıkladı.

Bu arada idarî sıkıntı da başladı. Uçar, önce Bilecik'e sürüldü, Artvin ve Bursa görevlerinden sonra, Şile'ye imam tayin oldu. Ardından Beykoz Çavuşbaşı köyüne... Yıllar sonra -1990-Ümraniye ilçesine  İmes camiine geldi. Cemaat yoğun bir özlemle onu hep takip etti. 1999 başında 32 yıl emek verdiği Diyanet İşleri'nden emekli oldu. Devlete hiç karşı çıkmadı. Karşı çıktığı; bozuk sistem, adaletsizlikler ve zulüm idi. Ne üzücüdür ki Doğu Anadolu'da aleyhinde 'devletçi hoca' diye propaganda yürütülürken, batıda basın yoluyla devlete karşı imiş gibi gösterildi.

Hakkında açılan davalar hep "laikliğe aykırı propaganda yapmak" suçundan oldu. Vaazlarını kasede kaydedenler yurtiçi ve dışında her yere ulaştırıp dağıttılar. Uçar, maddî olarak kaset satışlarından hiçbir menfaat elde edememesine rağmen onlarca dava yine bu kasetlerden açıldı. Ancak özel kayıt ve ticarî maksat olmadığından çoğundan beraat etti.

Emeklilik sonrası çalışmalarına devam etti. Timurtaş Uçar'ın son anlarına kadar aktivitesini kaybetmediğini belirten oğlu Yusuf Uçar, "Ramazan ayında irşad faaliyetleri için Avrupa'daydı. 36 konferans verdi. Yoğun programından dolayı yorgun düşmüş." dedi. Yusuf Uçar babasının vefatını şöyle anlattı: "Aniden rahatsızlandı. Bir buçuğa doğru Haseki Hastanesi'ne kaldırdık. Koroner Yoğun Bakım Servisi'nde müdahele ettiler. Şuuru açıktı. Doktorların sorularına (Allah razı olsun.) cevabı verdi. Sonra sessizlik oldu. Şifa ayetlerini okumaya başladı. 01.30'da (20.Ocak.2000) vefat etti. Allah rahmet eylesin.".  (Onur Kaya / İSTANBUL(cha) - Zaman gazetesi)


Timurtaş Hoca'nın avukat oğlu Tarık: İstismar ettiler

Kasetlerden köşeyi dönenler Uçar'ın vefat ettiği gün vicdan azabını taşıyamayıp cenazesine geldiler. Naaşının başında bekleyen avukat oğlu Tarık Yusuf'tan helallik dilediler. Sonrasını Yusuf'tan dinleyelim: Cenazenin başında birkaç kişi geldi yanıma. Dediler ki: "Biz sizin pederin kasetlerini çok doldurduk, yaydık, sattık, çok gelir elde ettik. Hakkınızı helal edin."

İsimlerini vermeyeceğim, tanınan insanlar da var içlerinde. Ben de dedim ki: "Babamın hakkı geçtiyse kendisiyle hesaplaşmanızda fayda var. Çünkü o bundan hep şikâyet etti. Evet o kasetler belki bir hizmet ifa etti, yayıldı, satıldı; fakat onların hep sıkıntısı geldi pedere. Hakikaten bu işten çok gelir elde edenler oldu.

Çok profesyonelce yaptılar bu işi. Mesela bizim pederin Şehzadebaşı'nda vaazı var. Avlusuyla birlikte 7 bin, 10 bin kişilik bir cemaat toplanabiliyor. Cuma namazından önceki vaazı kaydediyor adam kasede. Hemen götürüyor, Unkapanı İMÇ'de çoğaltıyor. Daha tesbihat bitip de çıkana kadar hazırlıyorlar ve satıyorlar. Yapılan tetkiklerde kasetlerin stüdyolarda doldurulmadığı hatta tahrifat bile yapılabildiği anlaşıldı. Çünkü bazı devlet ve millet düşmanlığı yapan tipler, sağını solunu keserek o konuşmaları istismar ettiler.